مقدمه: مقدار زیادی مواد آنتی اکسیدان و فیتواستروژن در دانه های کنجد وجود دارد و تاثیر مفید عصاره برگ کنجد بر تولیدمثل حیوانات نر نشان داده شده است. بنابراین، در پژوهش حاضر اثر روغن کنجد بر برخی از شاخص های تولیدمثلی موش های صحرایی نر مورد بررسی قرار گرفت .
مواد و روش ها: تعداد 15 سر موش صحرایی بالغ نر نژاد ویستار به صورت اتفاقی به گروه های کنترل و روغن کنجد تقسیم شدند. گروه های کنترل و روغن کنجد به ترتیب به مدت 8 هفته توسط جیره پایه و جیره پایه غنی شده با 5% روغن کنجد تغذیه شدند. در پایان دوره پس از خون گیری و آسان کشی حیوانات اسپرم های اپیدیدیمی شمارش و بیضه ها از نظر ظاهری بررسی شدند و تعداد سلول های لایدیک، سرتولی، اسپرماتوگونی و اسپرماتوسسیت در برش های بافتی شمارش شدند. هم چنین، سطح تستوسترون و استروژن پلاسما نیز اندازه گیری شدند.
یافته ها: استفاده از 5% روغن کنجد در مقایسه با گروه کنترل گلوکز خون را کاهش داد و سبب افزایش تعداد اسپرم های اپیدیدیمی، حرکت پیش رونده آن ها و تعداد سلول های اسپرماتوگونی شد (P<0.05)، ولی بر وزن بدن و مورفولوژی بیضه ها بی تاثیر بود.
نتیجه گیری: در پژوهش حاضر نشان داده شد مصرف روغن کنجد سبب بهبود برخی شاخص های تولیدمثلی می شود که شاید ناشی از خاصیت آنتی اکسیدانی و فیتواستروژنی روغن کنجد یا بهبود عملکرد انسولین باشد.