مقدمه: فلبیت پاسخ التهابی تحت تاثیر تزریق وریدی داروهای شیمی درمانی است که میزان بروز آن در حدود 70% گزارش شده است. پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر استعمال خارجی روغن کنجد در پیشگیری از فلبیت ناشی از شیمی درمانی انجام گرفته است.
روش بررسی: پژوهش به صورت کارآزمایی بالینی تصادفی بر روی 60 بیمار مبتلا به سرطان کولون یا رکتوم تحت شیمی درمانی و بستری در بخش انکولوژی، بر اساس مشخصات واحدهای مورد پژوهش انجام شد. نمونه ها به شکل تصادفی در دو گروه 30 نفره، مداخله و گروه کنترل قرار گرفتند. در گروه مداخله روغن کنجد، به مقدار ده قطره، دو بار در روز و هر 12 ساعت، از روز آغازین شیمی درمانی تا چهاردهمین روز پس از شروع شیمی درمانی تجویز شد و در گروه کنترل مداخله ای انجام نگرفت. ابزار گردآوری این پژوهش شامل یک پرسشنامه دو قسمتی حاوی اطلاعات دموگرافیک و اطلاعات بالینی و چک لیست تعیین شدت التهاب ورید می باشد.
یافته ها: این پژوهش نشان داد که میزان بروز فلبیت در گروه مداخله بطور معنی دار کمتر از گروه کنترل است (P<0.05)، از طرفی خطر بروز فلبیت در گروه کنترل 70% بیشتر از گروه مداخله بود. آزمون ناپارامتری لگ رنک نشان داد که میزان بقا در گروه مداخله بطور معناداری بیشتر از گروه کنترل است (P<0.001). در مفهوم متعارف بیانگر آن است که در گروه مداخله میانه زمان بقا کمتر از 4 روز، در حالی که در گروه کنترل بیش از 8 روز است. همچنین بین دو گروه از لحاظ درجه فلبیت و روز وقوع آن، اختلاف معنی دار آماری وجود داشت (P<0.05).
بحث و نتیجه گیری: بر اساس نتایج این پژوهش، استعمال خارجی روغن کنجد در پیشگیری از فلبیت ناشی از شیمی درمانی نقش موثری داشته و به عنوان یک روش پیشگیری مناسب جهت کاهش میزان این عارضه پیشنهاد می شود.